DialNet Masters - przygotowania

Komunikator internetowy (ang. Instant Messenger, od tego skrót IM) - program komputerowy pozwalający na przesyłanie natychmiastowych komunikatów (komunikacja natychmiastowa - ang. Instant Messaging) pomiędzy dwoma lub więcej komputerami, poprzez sieć komputerową, zazwyczaj Internet (dlatego komunikatory internetowe). Od poczty elektronicznej różni się tym, że oprócz samej wiadomości, przesyłane są także informacje o obecności użytkowników, co zwiększa znacznie szansę na prowadzenie bezpośredniej konwersacji.
Komunikatory przesyłają informacje według zasad ustalonych przez protokoły komunikacyjne tak, że publicznie udokumentowane protokoły są zwykle implementowane przez wiele komunikatorów, zapewniając prawie nieograniczone grono odbiorców, podczas gdy protokoły utajnione zmuszają użytkowników do korzystania z programów przygotowanych przez producentów, ograniczając tym samym możliwość komunikacji.
Komunikatory bardzo często łączą użytkowników przez serwery, do których przyłączają się, i od których działania są uzależnione. Niekiedy tak skrajnie, że użytkownik skazany jest na reklamy emitowane przez producenta aplikacji.

Sieci IM
Zazwyczaj jedna aplikacja pozwala na komunikację tylko z innymi użytkownikami tej aplikacji - daną sieć IM tworzą użytkownicy klientów pozwalających na korzystanie z niej. Powodem było to, że komunikatory zazwyczaj są tworzone przez firmy komercyjne, one także opracowują protokół wymiany danych. Nie jest w ich interesie ujawnianie protokołu, a także umożliwianie rozmów z użytkownikami komunikatorów innych firm. Wyjątki to na przykład Jabber - protokół opracowany przez społeczność internetową, jawny, dostępny dla każdego. Z tego też powodu jest jedną z niewielu sieci IM, która nie ma jednej, nadrzędnej aplikacji klienckiej.
Wiele protokołów komunikacyjnych, których producenci nie ujawnili, zostało rozpracowanych przy pomocy technik reverse engineering - badając ruch sieciowy generowany przez oryginalne aplikacje klienckie. Odpowiedzią niektórych producentów są regulaminowe zapisy zobowiązujące użytkowników do używania tylko oryginalnych programów.
Multikomunikatory
Oprócz programów obsługujących tylko jedną sieć IM, powstały także multikomunikatory, które umożliwiają komunikację z użytkownikami różnych sieci poprzez zestaw wtyczek. Popularne programy tego typu to Tlen, Konnekt, Miranda IM, AQQ, Gaim, Kopete, czy Trillian. W sieci Jabber komunikacja z innymi sieciami zapewniana jest przez serwer poprzez system transportów.

"reverse engineering"-Technika odwracania, inżynieria odwrotna, inżynieria wsteczna (ang. reverse engineering) to proces badania produktu (urządzenia, programu komputerowego) w celu ustalenia jak on dokładnie działa, a także w jaki sposób i jakim kosztem został wykonany. Zazwyczaj prowadzony w celu zdobycia informacji niezbędnych do skonstruowania odpowiednika. Innym zastosowaniem jest porównanie lub zapewnienie współdziałania z własnymi produktami. Uwaga: inżynierii wstecznej nie należy mylić z business process reengineering.

Inżynieria wsteczna jest często wykorzystywana w celu osiągnięcia pewnej funkcjonalności, przy ominięciu konsekwencji wynikających z praw autorskich lub patentów.

Jest także używana przez wojsko, w celu skopiowania technologii opracowanych przez inne państwa, często wspomagana działalnością wywiadowczą. Zjawisko to było powszechne podczas II wojny światowej i zimnej wojny.

Inżynieria wsteczna oprogramowania i elementów komputera może być stosowana w celu zapewnienia obsługi nieudokumentowanym standardom zapisu, protokołom komunikacyjnym czy też urządzeniom peryferyjnym.

Inną przyczyną dokonywania inżynierii wstecznej jest przeprowadzenie audytu bezpieczeństwa, usunięcie zabezpieczeń przed kopiowaniem (cracking) lub chęć odblokowania ukrytej funkcjonalności produktu.

Technika ta w wielu krajach jest nielegalna.

Serwery
Różne sieci IM, a konkretniej różne protokoły, mają w różny sposób rozwiązane kwestie nawiązywania połączeń czy przekazywania informacji o stanie. Większość z nich ma jeden serwer centralny (czasem złożony fizycznie z kilku maszyn), z którym łączy się klient zaraz po połączeniu, przesyłając dane identyfikacyjne, a także informacje o statusie (patrz niżej). Informacja o stanie jest przekazywana do wszystkich zainteresowanych nią użytkowników danej sieci.
Komunikaty między użytkownikami mogą być przesyłane poprzez serwer, bądź też bezpośrednio. To pierwsze rozwiązanie jest przydatne jeśli którykolwiek z użytkowników biorących udział w rozmowie znajduje się w sieci chronionej firewallem, przez co nie może przyjmować nadchodzących połączeń.
Inne podejście do kwestii serwerów prezentuje sieć Jabber. Nie ma w niej jednego centralnego serwera - każdy użytkownik może uruchomić swój własny serwer i pozwalać na rejestrację innych użytkowników, bądź też używać go tylko przez siebie.
Identyfikatory
Użytkownicy w sieciach IM posiadają jednoznaczne identyfikatory, które pozwalają na precyzyjne określenie odbiorcy komunikatów. Część sieci (np. ICQ, Gadu-Gadu) przydziela swoim użytkownikom identyfikatory liczbowe, zazwyczaj metodą "pierwszy wolny". Inne, np. Tlen, MSN czy Yahoo umożliwiają wybranie własnej nazwy. Szczególnym rozszerzeniem tego sposobu jest identyfikowanie użytkowników w sieci Jabber. Jako że nie ma w nim centralnego serwera, niezbędne jest określenie w identyfikatorze nazwy serwera na którym zarejestrowany jest użytkownik - adresy jabbera przypominają e-maile (np. użytkownik@example.com).
Listy kontaktów
Większość komunikatorów udostępnia możliwość gromadzenia identyfikatorów znajomych osób na liście, przechowywanej przez aplikację kliencką (a w przypadku protokołu Jabber - przez serwer). Dzięki temu możliwe jest przypisywanie łatwiejszych do zapamiętania opisów do zazwyczaj mało znaczących identyfikatorów oferowanych przez sieci IM.
Katalogi użytkowników
Aby móc uzyskać identyfikator poszukiwanego użytkownika, większość sieci IM oferuje katalogi, w których każdy z użytkowników może zamieścić informacje o sobie - imię, nazwisko, niekiedy adres, numer telefonu czy też inne informacje. Niektóre protokoły przesyłają te dane w popularnym formacie przesyłania wizytówek vCard, używanym przez programy pocztowe czy telefony komórkowe.
Statusy
Pierwsze komunikatory z graficznym interfejsem użytkownika pozwalały na wybranie jednego z kilku "stanów" - informowały one innych użytkowników danej sieci IM co w danej chwili robi użytkownik (zazwyczaj - "dostępny", "zajęty", "nie przy klawiaturze", "rozłączony"; część komunikatorów oferowała także stan "niewidoczny" pozwalający obserwować innych użytkowników, nie pokazując swojej dostępności). W późniejszych wersjach ilość dostępnych stanów została zwiększona, a także dodano możliwość zamieszczania tekstowych komentarzy do statusów. W założeniu miały być to informacje tłumaczące stan (na przykład "wracam za 10 minut" jako komentarz do nieobecności przy klawiaturze), lecz obecnie stanowią także formę określania stanu emocjonalnego użytkownika, informację czego aktualnie użytkownik słucha, czasem do prowadzenia rozmów, a czasem po prostu zamieszczania cytatów czy innych tekstów.
Emotikony
Obecnie produkowane komunikatory oferują wklejane ikony sytuacyjne np. łapanie się za głowę, uśmieszki itp. Obrazki takie pojawiają się automatycznie podczas czytania a także można je wklejać podczas pisania. W rzeczywistości obrazki pojawiają się zamiast ustalonych fragmentów tekstu takich jak "<olaboga>" albo ":-)" i nie są w ogóle przesyłane między użytkownikami, więc intensywne używanie emotikonek może rodzić problemy interpretacyjne, gdy odbiorca posiada inny zestaw emotikonek.
Komunikatory
•    Adium - multikomunikator dla systemu Mac OS X. Obsługuje AOL IM, Jabbera, MSN Messengera, Yahoo! Messengera, .Maca, Bonjour, GG, ICQ, Lotus Sametime, Novell GroupWise, Yahoo! Japan i Zephyra.
•    AIM - popularny szczególnie w USA, komunikator internetowy tworzony przez AOL (jednocześnie będącego właścicielem ICQ).
•    AQQ - coraz popularniejszy polski multikomunikator.
•    Balachka - ukraińska wersja polskiego komunikatora Gadu-Gadu
•    EKG2 - multikomunikator oparty na wtyczkach, oferujących pracę konsolową i w trybie graficznym oraz interfejsy do m. in. gadu-gadu, jabbera, IRCa, a także Usenetu, RSS i innych.
•    Fire - multikomunikator działający w systemie Mac OS X.
•    Gadu-Gadu - najpopularniejszy w Polsce komunikator internetowy, umożliwiający rozmowy tekstowe, głosowe oraz wideokonferencje. Szeroką popularność uzyskał głównie przez prostotę obsługi. W opinii wielu użytkowników jednak niestabilny i zbyt wolno aktualizowany w zakresie problemów z bezpieczeństwem.
•    GG Lite - klient polskich sieci Gadu-Gadu i Tlen
•    Google Talk - oparty na protokole Jabbera komunikator udostępniony przez Google.
•    Hapi - klient Jabbera stworzony na podstawie Pandiona (freeware).
•    iChat - komunikator dostępny w systemie Mac OS X obsługujący swój własny protokół, jak też protokoły AIM oraz Jabber.
•    ICQ - najpopularniejszy komunikator internetowy.
•    Idesk - Stworzony 19 marca 2007 r. Komunikator tworzony przez portal interia.pl.
•    Klienty Jabbera/XMPP - grupa komunikatorów internetowych przeznaczonych jako klienty sieci Jabber/XMPP, o dość specyficznej strukturze, niespotykanej w innych sieciach IM - oddzielenie roli twórcy klienta od właściciela serwera.
•    Kadu, GNU Gadu, EKG - wolne odpowiedniki Gadu-Gadu dla systemów uniksowych.
•    Konnekt - polski multikomunikator obsługujący m.in. GG, Tlen, AQQ i Jabbera umożliwiający również prowadzenie rozmów głosowych. Dzięki wtyczkom, można go dowolnie modyfikować i dodawać nowe funkcje jak sprawdzanie poczty, dźwięki, wyskakujące okienka, informacje pogodowe i wiele innych dostępnych za darmo w sieci.
•    Kopete - multikomunikator dla środowiska KDE. Rozwijany na licencji GPL.
•    Miranda IM - komunikator, obsługujący większość z wymienionych powyżej protokołów (GG, ICQ, Jabber, MSN, AIM). Dzięki wtyczkom, można go dowolnie modyfikować i dodawać nowe funkcje jak sprawdzanie poczty, dźwięki, wyskakujące okienka, informacje pogodowe, kanały RSS i wiele innych dostępnych za darmo w sieci.
•    MSN Messenger - komunikator tworzony przez MSN, dostawcę internetu należącego do Microsoft. MSN posiada również uproszczoną wersję - "Windows Messenger", która to jest dołączona do Windowsa XP.
•    Netmeeting - komunikator utworzony przez producenta systemu operacyjnego Windows dla jego użytkowników. Oferuje możliwość przesyłania komunikatów tekstowych, dźwiękowych i wizualnych, udostępnia programy, przesyła pliki. Dostępny jest w każdej współczesnej wersji tego systemu zapewniając komunikację przemysłowymi protokołami między innymi z rodziny H323 i podobnymi. Firma Microsoft zrezygnowała z rozwijania oraz dołączania programu do systemu Windows od wersji Vista.
•    Psi - wieloplatformowy komunikator sieci Jabber/XMPP.
•    Pidgin- wieloplatformowy multikomunikator.
•    Skype - najpopularniejszy i największy na świecie komunikator głosowy oparty na technice peer-to-peer (P2P). Oferuje także konferencje wideo dzięki P2P dostępnych także między użytkownikami ukrytymi za firewallem.
•    Spik - oparty o protokół Jabber/XMPP następca wpkontaktu.
•    Stefan - komunikator stworzony przez portal Interia.pl, potrafi współpracować z sieciami Gadu-Gadu i Tlen.pl. Komunikator nie jest już aktualizowany, został zastąpiony przez Idesk
•    Tlen.pl - drugi co do popularności komunikator w Polsce , bazuje na protokole Jabber. Pozwala na komunikacje z sieciami Jabber (poprzez wtyczkę .smok), ICQ, AQQ oraz Gadu-Gadu. Dzięki wtyczkom, dużej ilości skórek, stylów rozmowy, ikon, dźwięków można go dostosowywać do własnych potrzeb. Konto w sieci Tlen.pl połączone jest z kontem poczty elektronicznej. Klient pozwala za darmo wysyłać SMS do sieci Era, Orange Polska, Plus GSM oraz Heyah.
•    WebGG - alternatywny komunikator sieci GG dostępny przez WWW.
•    WebTlen - alternatywny komunikator sieci Tlen.pl dostępny przez WWW.
•    Windows Live Messenger - komunikator firmy Microsoft, kompatybilny z MSN Messengerem, korzysta z usług Windows Live. Nie jest dołączany do żadnego systemu, jedynie w Windows Vista jest załączony link do pobrania go dobrowolnie.
•    wpkontakt - Stworzony przez Wirtualną Polskę klient światowej sieci Jabber. Poprzez Jabberowy mechanizm transportów umożliwiał połączenie również z innymi sieciami (w tym Gadu-Gadu i ICQ) a ponad to oferował rozmowy telefoniczne po atrakcyjnych cenach. Obecnie nie rozwijany; został zastąpiony przez Spika.
•    X-Lite - popularny komunikator obsługujący protokół sip.
•    Yahoo! Messenger - komunikator tworzony przez Yahoo! - jeden z największych portali internetowych w USA.

Żródła:
www.wikipedia.pl

Ostatnio edytowany przez Daniel (2008-02-23 18:05:17)